احراز هویت چند عاملی، یک روش احراز هویت ایمن میباشد که از کاربر فاکتور و یا فاکتورهای دیگری را طلب میکند تا مشخص شود کاربر حقیقی است. پس از احراز هویت، کاربر اجازه ورود به محیط کاری خود که میتواند یک اپلیکیشن تحت وب و یا سیستم عامل کامپیوتر در محیط یک سازمان باشد را پیدا میکند.
احراز هویت چند عاملی در حقیقت هسته مرکزی مدیریت شناسایی و دسترسی ایمن (IAM) را تشکیل میدهد. در قیاس با روش قدیمی نام کاربری و رمز عبور که مخاطرات فراوانی در برابر حملات سایبری دارد، احراز هویت چندعاملی امنیت را با بررسی فاکتورهای بیشتری از کاربر حقیقی، افزایش میدهد.

چرا احراز هویت چند عاملی اهمیت دارد؟
مزیت اصلی احراز هویت چند عاملی بالابردن سطح امنیت داده کاربران یک سازمان است. حملات سایبری ب گونهای هستند که پایگاه داده کاربران را مورد هدف قرار میدهند و سعی میکنند نام کاربری و رمز عبور کاربر را استراق کنند. حال تصور کنید که این اطلاعات ثابت و در یک مکان مشخصی از حافظهی سازمان ذخیره شده باشد. در این صورت هکرها میتوانند به راحتی به دامنهی کاربران یک سازمان دسترسی پیدا کنند. فلسفه وجودی احراز هویت چند عاملی این عیوب را برطرف میکند و از طریق ایجاد و ارسال توکنهایی که با گذشت مدت زمان مشخصی منقضی میشوند، از کاربر میخواهند فاکتور دیگری را برای احراز حقیقی بودن خود احراز کنند.
روش کار احراز هویت چند عاملی
روش کار احراز هویت چند عاملی مبتنی بر در خواست فاکتور (عاملیت) دیگری از کاربر است. این فاکتورها اصطلاحا توکن نامیده میشوند و به طور کلی به سه دسته ذیل تقسیم میشوند:
- توکن های مبتنی بر دانش کاربر
- توکن های مبتنی بر دارایی کاربر
- توکن های مبتنی بر خصوصیات بیولوژیکی کاربر که ذاتی و منحصر به فردند
جهت روشن شدن بیشتر ابعاد این سه دسته از توکنها به مثالهای ذیل توجه کنید:
- توکنهای مبتنی به دانش:
- سوالهای امنیتی شخصی
- پسورد
- OTP (هم متعلق به توکنهای مبتنی بر دانش است و هم مبتنی بر دارایی)
- TOTP
- HOTP
- توکنهای مبتنی بر دارایی
- OTP هایی که به اپلیکیشن موبایل (شخصی) ارسال میشود
- OTP هایی که توسط پیامیک و ایمیل ارسال میشود
- داراییهای فیزیکی همچون
- کلید امنیتی
- کارت هوشمند امنیتی
- توکنها و گواهیهای نرم افزاری
- توکنهای بیومتریک
- خصوصیات ذاتی
- تشخیص اثرانگشت
- تشخیص چهره
- تشخیص صدا
- تشخیص عنبیه چشم
- تحلیل خصوصیات رفتاری کاربر :
- موقعیت مکانی بر اساس IP
- موقعیت مکانی براساس GPS
- توکنهای ترکیبی متشکل از عوامل بالا

تفاوت احراز هویت چند عاملی و احراز هویت دو عاملی
درست است که احراز هویت چند عاملی در اکثر مواقع به احراز هویت بر اساس عامل دوم ختم میشود اما احراز هویت چند عاملی سامانهای یکپارچه است که بر احراز هویت با متدها و انواع گوناگون توکنهای ذکر شده در قسمت قبل دلالت دارد و نه یک روش خاص. در نتیجه گستره انتخابی وسیعتری را برای کاربر جهت احراز هویت فراهم میآورد. همچنین احراز هویت چند عاملی میتواند زمینه ساز کارکرد هوش مصنوعی[13] برای انتخاب روش عاملیت دوم بر اساس ساختار وتوپولوژی سازمان و با هدف کاهش ریسک شود.
